การเขียนโครงการ

วิธีการเขียนโครงการ

บัญญัติ ลาชโรจน์*

โครงการ หมายถึง การวางแผนล่วงหน้าที่จัดทำขึ้นอย่างมีระบบ ประกอบด้วยกิจกรรมย่อยหลายกิจกรรมที่ต้องใช้ทรัพยากรในการดำเนินงาน และคาดหวังที่จะได้ผลตอบแทนอย่างคุ้มค่า แต่ละโครงการมีเป้าหมายเพื่อการผลิตหรือการให้บริการเพื่อเพิ่มพูนสมรรถภาพของแผนงาน การเขียนโครงการจึงเป็นส่วนสำคัญส่วนหนึ่งของการวางแผนที่จะทำให้องค์กรบรรลุผลสำเร็จตามเป้าหมาย



ลักษณะของโครงการที่ดี

1. สามารถแก้ปัญหาขององค์กรหรือหน่วยงานนั้น ๆ ได้

2. มีรายละเอียด วัตถุประสงค์เป้าหมายต่าง ๆ ชัดเจน สามารถดำเนินงานได้

3. รายละเอียดของโครงการมีความต่อเนื่องและมีความสัมพันธ์สอดคล้องกัน

4. ตอบสนองความต้องการขององค์การหรือสถานศึกษาตามแผนพัฒนาขององค์การหรือ สถานศึกษา

5. ปฏิบัติแล้วสอดคล้องกับแผนงานหลักขององค์กรหรือดัชนีชี้วัดตามแผนกลยุทธ์

6. เป็นโครงการที่มีข้อมูลความจริงและเป็นข้อมูลที่ได้รับการวิเคราะห์อย่างรอบคอบ

7. ได้รับการสนับสนุนจากผู้บริหารทุกด้าน โดยเฉพาะด้านทรัพยากรที่จำเป็น

8. มีระยะเวลาในการดำเนินงานแน่นอน ระบุวันเวลาเริ่มต้นและสิ้นสุด

9. สามารถติดตามประเมินผลได้และดำเนินการครบวงจร PDCA



ขั้นตอนการเขียนโครงการ

1. วิเคราะห์ปัญหาหรือความต้องการ ดำเนินการโดย

- ศึกษาสภาพแวดล้อมเพื่อค้นหาปัญหาและเหตุที่ต้องพัฒนา

- กำหนดแนวทางแก้ไข

- กำหนดสภาพและผลสัมฤทธิ์ของโครงการ

2. เขียนโครงการ โดยมีเทคนิค ดังนี้

2.1 ก่อนลงมือ ต้องตั้งคำถามและตอบคำถาม( 6 W +1H)

2.1.1 W1 = WHO หมายถึง คำถาม “ใครเป็นผู้ดำเนินโครงการ”

2.1.2 W2 = WHAT หมายถึง คำถาม “จะทำกิจกรรมอะไรบ้าง”

2.1.3 W3 = WHEN หมายถึง คำถาม “จะทำเมื่อไหร่”

2.1.4 W4 = WHERE หมายถึง คำถาม “จะทำที่ไหน”

2.1.5 W5 = WHY หมายถึง คำถาม “จะทำโครงการนี้ไปทำไม”

2.1.6 W6 = TO WHOM หมายถึง คำถาม “ใครเป็นผู้ได้รับประโยชน์”

2.1.7 H1 = HOW หมายถึง คำถาม “จะทำโครงการอย่างไร”

2.2 ศึกษาและการคัดเลือกโครงการที่จะทำ

2.3 ลงมือเขียนโครงการ โดยใช้ภาษาเขียนที่กระชับ เป็นไปได้และสื่อความหมายได้ชัดเจน



การเขียนโครงการ



การเขียนโครงการจะต้องประกอบด้วย

1. ชื่อโครงการ เป็นการระบุเพื่อให้ทราบถึงแนวทางปฏิบัติและการคาดหวังผลตอบแทนที่สืบเนื่องจากการปฏิบัติโครงการตลอดจนทิศทางของการดำเนินโครงการนั้น

2. ระบุแผนงาน………………………………………………………….

3. ลักษณะโครงการ…………………………………..

4. สอดคล้องกับมาตรฐานที่……..ตัวบ่งชี้ที่………..

5. ที่ปรึกษาโครงการ

6. ผู้อำนวยการโครงการ

7. ผู้รับผิดชอบโครงการ

8. หลักการและเหตุผล เป็นการระบุถึงสภาพปัญหาและความจำเป็นในการจัดทำโครงการขึ้นมาเพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าว

9. วัตถุประสงค์โครงการ เป็นการแสดงให้เห็นถึงสิ่งหรือผลงานที่เป็นจุดหมาย

ปลายทางที่ต้องการจะให้เกิดขึ้นจาการปฏิบัติงานนั้น การกำหนดวัตถุประสงค์ที่ดีจะต้องปฏิบัติได้ และไม่ควรมากกว่า 3 ข้อ การกำหนดวัตถุประสงค์ที่ดีควรประกอบด้วยองค์ประกอบที่“SMART”คือ

1. S = Sensible (มีความเป็นไปได้) วัตถุประสงค์ที่ดีต้องมีความเป็นไปได้

2. M = Measurable (สามารถวัดและประเมินได้) วัตถุประสงค์ที่ดีจะต้องสามารถวัดและ

ประเมินผลได้

3. A = Attainable (ระบุสิ่งที่ต้องการชัดเจน) วัตถุประสงค์ที่ดีจะต้องระบุสิ่งที่

ต้องการดำเนินงานอย่างชัดเจนและเฉพาะเจาะจงมากที่สุด

4. R = Reasonable (เป็นเหตุเป็นผลในการปฏิบัติงานของโครงการ) วัตถุประสงค์

ที่ดีต้องมีความเป็นเหตุเป็นผลในการปฏิบัติงาน

5. T = Time (ระยะเวลาในการดำเนินโรงการ) วัตถุประสงค์ที่ดีต้องมีขอบเขตของ

เวลาที่แน่นอนในการปฏิบัติงาน

10. เป้าหมาย

9.1 เป้าหมายเชิงปริมาณ ระบุจำนวนให้ชัดเจนว่าใครเป็นผู้ได้รับผลประโยชน์หรือผลดี จากโครงการนี้

9.2 เป้าหมายเชิงคุณภาพ ระบุกลุ่มเป้าหมายว่า ใครคือผู้ที่จะได้รับผลดีอะไรบ้างจากโครงการนี้


11. สถานที่ดำเนินการ ระบุสถานที่ดำเนินการโครงการ ระบุพื้นที่ที่จะทำโครงการ โดยระบุ

หมู่บ้าน ตำบล อำเภอ จังหวัด


12. ระยะเวลาดำเนินการโครงการ เป็นการกำหนดช่วงเวลาในการปฏิบัติโครงการตั้งแต่

ระยะ เริ่มต้นปฏิบัติโครงการจนถึงการสิ้นสุดโครงการนั้น

13. วิธีดำเนินการ ควรแสดงถึงกิจกรรมและกระบวนการปฏิบัติงานที่สอดรับกับวัตถุประสงค์ แสดงรายละเอียดกิจกรรมเพียงพอ และมีกำหนดระยะเวลาของแต่ละกิจกรรมที่สมเหตุสมผล และควรมีกิจกรรมต่อเนื่อง หากเป็นโครงการที่มีการฝึกอบรม ดูงาน จะต้องมีกิจกรรมต่อเนื่องที่จะส่งผลกำหนดการการฝึกอบรม หัวข้อที่จะฝึกอบรม


การเขียนวิธีดำเนินการ ให้จัดทำ GANTT CHARNT แจกแจงกิจกรรมที่จะดำเนินการตามลำดับดังนี้

 14. หน่วยงานที่ให้การสนับสนุน เป็นหน่วยงานที่ให้การสนับสนุนและประสานงานขอความ ร่วมมือกับหน่วยงานนั้นเพื่อให้โครงการบรรลุวัตถุประสงค์ตามที่กำหนดไว้


15. งบประมาณ งบประมาณหรือค่าใช้จ่ายของโครงการนับเป็นทรัพยากรที่สำคัญต่อการ

ปฏิบัติโครงการ โดยทั่วไปมีองค์ประกอบ ดังนี้

15.1 ได้รับการสนับสนุนจาก สถานศึกษาหรือองค์การต้นสังกัด

จำนวน…………บาท (…………………………………….)

15.2 ได้รับการสนับสนุนจากหน่วยงานหรืออง๕กรภายนอก

จำนวน…………… บาท (………………………………..)

15.3 รวมงบประมาฯดำเนินการทั้งหมด

จำนวน………………….บาท (………………………………..)

15.4 แสดงค่าใช้จ่ายของแต่ละกิจกรรมและแต่ละช่วงเวลาพร้อมทั้งรายละเอียด

ค่าใช้จ่ายทั้งหมดจนจบโครงการ

16. การประเมินโครงการ เป็นกระบวนการในการเก็บรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูลของ

การดำเนินโครงการและพิจารณาจากวัตถุประสงค์ของโครงการ ปัญหาและอุปสรรค์

ในการดำเนินงานและผลสัมฤทธิ์ของโครงการ







17. ผลที่คาดว่าจะได้รับ เป็นผลที่เกิดขึ้นจากการที่โครงการบรรลุวัตถุประสงค์ ผลที่

เกิดขึ้นจากการปฏิบัติโครงการ สามารถแสดงให้เห็นผลที่เป็นประโยชน์ทางตรง

และทางทางอ้อม